Khi già làng nói, bản làng nghe: Sức mạnh của niềm tin nơi người uy tín Lào Cai

Các lực lượng hỗ trợ gia đình ông Sùng Seo Páo, thôn Lũng Pô làm nhà. Ảnh: Bình Yên

Xã A Mú Sung, tỉnh Lào Cai, nằm trên vùng đất cao nguyên hiểm trở, nổi tiếng với những con đường dốc quanh co và địa hình bị chia cắt bởi nhiều dãy núi. Sau sáp nhập với xã Nậm Chạc, A Mú Sung có diện tích tự nhiên 146,56km², 14 thôn, gần 6.000 nhân khẩu. Đây cũng là nơi có cột cờ Lũng Pô thiêng liêng, nơi sông Hồng đổ dòng nước đầu tiên vào lãnh thổ Việt Nam, là niềm tự hào của người dân Lào Cai.

Trong bối cảnh điều kiện còn nhiều khó khăn, tiếng nói của người uy tín càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Già làng Sùng A Phừ, thôn Nậm Giang 1, là một trong những người luôn được bà con tin yêu, nể trọng. Cả cuộc đời gắn bó với bản, ông hiểu rõ từng nếp nghĩ, từng phong tục và tâm tư của đồng bào.

Ông Phừ kể lại: “Trước đây, nhiều người còn hoài nghi về phong trào xây dựng nông thôn mới. Họ bảo: ‘Bao năm sống thế nào thì sống, nay thay đổi sao nổi?’ Nhưng tôi kiên trì vận động, kể chuyện đời thường, tự mình làm trước. Dần dần bà con thấy đúng, nghe theo và làm theo”.

Gia đình ông Ly Seo Củi và ông Trần Văn Thắng ở thôn Cửa Suối là ví dụ sinh động cho sự lan tỏa của niềm tin ấy. Trước đây, vườn tạp, chăn nuôi tự phát, môi trường chưa được chú trọng. Khi già làng Phừ vận động xây dựng “vườn mẫu”, hai ông lập tức hưởng ứng. Họ cải tạo vườn, trồng quế, chuối, xoài theo quy trình mới.

Ông Củi xúc động chia sẻ: “Chúng tôi nghe lời già làng vì ông ấy đã sống cả đời với bản. Khi ông bảo việc gì tốt cho bản, không ai phản đối. Niềm tin ấy quý lắm”.

Chính sự gương mẫu đi đầu của những người uy tín đã trở thành ngọn đuốc thắp lên tinh thần đổi mới trong cộng đồng.

Chủ tịch UBND xã A Mú Sung, ông Nguyễn Thanh Trinh, khẳng định vai trò của người uy tín: “Ở vùng cao, tiếng nói của già làng, trưởng bản có giá trị đặc biệt. Khi họ đồng thuận, người dân tự giác làm theo. Họ là cầu nối vững chắc nhất giữa chính quyền và bà con”.

Cùng quan điểm đó, trưởng thôn Y Giang, ông Tẩn Táo Lả chia sẻ: “Người uy tín không chỉ nói mà phải làm. Khi vận động làm đường bê tông, tôi làm trước. Bà con thấy hiệu quả thì tự tin làm theo”.

Nhờ sự dẫn dắt tận tâm ấy, phong trào làm đường giao thông, giữ gìn vệ sinh môi trường, phát triển kinh tế vườn rừng, đảm bảo an ninh trật tự ở A Mú Sung đã có nhiều bước chuyển mình rõ rệt.

Những năm gần đây, A Mú Sung đã khoác lên mình “chiếc áo mới”: Đường đất được bê tông hóa, thuận lợi cho sinh hoạt và sản xuất. Nhà văn hóa thôn được nâng cấp khang trang. Nhiều hộ cải tạo vườn tạp, trồng cây ăn quả, chăn nuôi bài bản. An ninh trật tự ổn định, các tệ nạn dần bị đẩy lùi.

Đặc biệt, trong dịch bệnh hay thiên tai, già làng luôn là người đi đầu cảnh báo, hướng dẫn bà con biện pháp phòng tránh, bảo vệ tính mạng và tài sản.

Tiến sĩ Nguyễn Ánh Hồng, chuyên gia nghiên cứu văn hóa, đánh giá: “Già làng và người có uy tín là kho tàng kinh nghiệm sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Họ tham gia trực tiếp vào việc thực hiện phương châm ‘dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng’. Đây là hình thức phát triển bền vững, vừa tôn trọng tập quán vừa khai thác tốt nguồn lực con người”.

Lào Cai hôm nay đang đổi thay từng ngày. Những cánh rừng quế xanh thẳm, đồi chuối trĩu quả, vườn rau mướt mát hay những con đường bê tông rộng mở… đều là minh chứng rõ nét cho sức mạnh của niềm tin.

Khi già làng nói, bản làng nghe, không phải vì quyền uy, mà vì lòng tin, vì sự gương mẫu và vì cái tâm trong sáng dành cho cộng đồng.

Người uy tín chính là “hạt nhân lan tỏa” của tinh thần đoàn kết, ý chí vượt khó và khát vọng đổi mới. Trong nhịp sống hiện đại, vai trò ấy vẫn nguyên vẹn giá trị, trở thành chiếc cầu nối bền chặt giữa truyền thống và phát triển, giữa lời nói và hành động, giữa niềm tin và những đổi thay thiết thực.

Lào Cai đổi mới là nhờ sự vào cuộc của chính quyền, nhưng bền vững được là nhờ niềm tin của Nhân dân mà người uy tín chính là người giữ lửa cho niềm tin ấy.