Tặng quà cho cô giáo ngày 20/10, nên hay không?

Nhưng đằng sau những món quà vài trăm nghìn ấy, là một bức tranh phản chiếu nhiều mâu thuẫn xã hội giữa tri ân chân thành và áp lực hình thức.

Chị T. (Bắc Ninh), mẹ của ba con ở ba cấp học là một trong những người phản đối việc tặng quà 20/10.

“Mấy năm nay, cô giáo chủ nhiệm lớp con tôi không bao giờ nhắc đến chuyện tặng quà. Tiền quỹ lớp nên dùng cho hoạt động học tập. 20/11 là ngày tri ân thầy cô, còn 20/10 là ngày phụ nữ nói chung, đâu nhất thiết phải tặng. Ai muốn thì tặng riêng, miễn cưỡng làm gì", chị nói.

Nhưng không phải ai cũng đồng tình. Một phụ huynh khác trong nhóm phản biện gay gắt: “Đây là tập thể, nên theo ý kiến số đông. Mỗi phụ huynh chỉ góp vài chục nghìn, chẳng đáng bao nhiêu. Cô giáo chăm con mình quanh năm, tặng quà ba ngày 20/10, 20/11, 8/3 cũng chẳng sao".

Thậm chí, có người còn ví von: Ăn quà còn hết một cốc trà sữa, sao tiếc tiền cho cô?

Tranh cãi chưa dừng ở đó. Ở Ninh Bình, chị Hoa có con học lớp 12 lại chọn cách dung hòa: “20/10 là ngày của phụ nữ, mình cũng là phụ nữ, nên thấy tặng quà hơi kỳ. Tôi thường gộp 20/10 và 20/11 lại, tặng cô món quà ý nghĩa hơn. Vừa tiết kiệm, vừa thiết thực".

Trong khi đó, chị Ngọc (Thái Nguyên) thẳng thắn: “Mình tặng 500.000 đồng mỗi cô, coi như cảm ơn. Con còn nhỏ, cô chăm kỹ thì mình cũng nên chăm lại. Không thiệt đâu".

Thế nhưng, ở Phú Thọ, chị Ngọc Anh lại bày tỏ sự mệt mỏi: “Năm nào trường cũng tặng hoa, quà cho hiệu trưởng, hiệu phó, rồi khối, rồi lớp. Ai không làm thì bị nói là ‘không hay’. Tôi thấy lãng phí. Tri ân là đúng, nhưng phải có giới hạn. Sao lại biến lòng biết ơn thành nghĩa vụ?”.

Nếu rời khỏi những khu phố đô thị sầm uất về với những vùng cao, vùng còn nhiều khó khăn, câu chuyện lại mang màu sắc khác hẳn. Ở đó, món quà của học trò dành cho cô giáo trong ngày lễ đôi khi chỉ là một củ khoai nướng còn ấm, một bó hoa rừng, hay chục trứng gà vừa nhặt trong chuồng.

Không phong bì, không gói lụa, nhưng chứa đựng trọn vẹn sự biết ơn chân thành. Cô giáo vùng cao nhiều người bảo: “Chỉ cần thấy học trò đến lớp đầy đủ, ngoan ngoãn là món quà quý nhất rồi.”

Những cuộc tranh luận này phản ánh một thực tế đáng suy nghĩ: việc tặng quà cho giáo viên vốn là hành động thể hiện sự tôn trọng đang dần bị thương mại hóa và “hành chính hóa”. Thay vì tự nguyện, nhiều phụ huynh cảm thấy bị buộc phải tham gia để “giữ hòa khí”, “tránh bị để ý” hay “không bị đánh giá là vô ơn”.

Hiện tượng “tặng quà theo phong trào” cho thấy một phần tâm lý sợ bị phán xét trong cộng đồng phụ huynh. Nó không chỉ làm méo mó ý nghĩa của ngày lễ, mà còn vô tình tạo áp lực ngược cho giáo viên những người vốn chỉ cần sự tôn trọng và hợp tác trong dạy dỗ học sinh.

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nhiều gia đình thắt chặt chi tiêu, việc “chạy theo quà cáp” càng khiến những ngày lẽ ra đáng ra để sẻ chia và tri ân trở thành cuộc “so bì vô hình” về vật chất.

Có lẽ, điều mà phụ huynh cần tặng cho thầy cô không nằm trong giỏ quà hay phong bì mà là sự tin tưởng, hợp tác và lòng biết ơn chân thành. Bởi những giá trị tinh thần chứ không phải món quà đắt tiền mới là điều khiến người thầy cảm nhận được “niềm vui nghề” trong thời buổi mà mọi thứ dễ bị cân đo bằng vật chất.