Lần đầu tiên sức khỏe tâm thần được luật hóa
Bộ Y tế vừa công bố dự thảo Luật Phòng bệnh, đánh dấu bước đột phá khi lần đầu tiên sức khỏe tâm thần được đề xuất luật hóa tại Việt Nam.
Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh, ông Phạm Đức Mạnh nhấn mạnh: “Đầu tư cho phòng bệnh chính là đầu tư thông minh nhất, giúp giảm gánh nặng kinh tế khổng lồ do bệnh tật gây ra, đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững.”
Dự thảo luật kế thừa 5 điều, sửa đổi 39 điều của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007, mở rộng phạm vi điều chỉnh sang bệnh không lây nhiễm, rối loạn sức khỏe tâm thần, dinh dưỡng, và các biện pháp bảo đảm phòng bệnh.
Ông Mạnh cho biết, ngành y tế đang chuyển hướng từ tư duy “khám bệnh, chữa bệnh” sang phòng bệnh chủ động, tập trung “từ sớm, từ xa, từ cơ sở”.
Lần đầu tiên vấn đề sức khỏe tâm thần được đề xuất luật hoá.
Dự thảo Luật mở rộng đối tượng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, bao gồm người cao tuổi, cán bộ tham gia phòng chống dịch và các nhóm chính sách ưu tiên.
Đồng thời bổ sung hình thức tiêm chủng bắt buộc theo chiến dịch hoặc một liều, ngân sách nhà nước bảo đảm, hướng tới mục tiêu tiêm chủng trọn đời cho người dân Việt Nam.
Một điểm mới nổi bật là quy định khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần từ 2026, nhằm phát hiện sớm các bệnh không lây nhiễm, rối loạn sức khỏe tâm thần, cũng như các yếu tố nguy cơ.
Luật quy định rõ quyền và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng chống rối loạn sức khỏe tâm thần, lần đầu tiên được luật hóa tại Việt Nam.
Dự thảo cũng đặc biệt chú trọng dinh dưỡng trong phòng bệnh, với nguyên tắc chăm sóc suốt vòng đời, đặc biệt trong 1.000 ngày vàng đầu đời, từ khi mang thai đến trẻ dưới 24 tháng tuổi, giai đoạn quyết định thể lực và tầm vóc.
Luật quy định chi tiết chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú, trẻ em, học sinh, người lao động và người cao tuổi.
Theo ông Mạnh, khi được ban hành, Luật Phòng bệnh sẽ là nền tảng pháp lý toàn diện, góp phần nâng cao sức khỏe thể chất, tinh thần, tầm vóc và chất lượng cuộc sống của người Việt.
Đây là bước đi chiến lược, khẳng định chuyển dịch từ chữa bệnh sang phòng bệnh, đồng thời thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW năm 2025 về tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Dự thảo gồm 6 chương, 41 điều, kỳ vọng tạo một hành lang pháp lý thống nhất, kết nối các chính sách phòng bệnh, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện, bền vững và công bằng cho mọi người dân.
