Tuần lễ số quốc tế thúc đẩy phát triển AI an toàn, vì con người

Tuần lễ số quốc tế Việt Nam 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức đã khai mạc tại tỉnh Ninh Bình, sáng nay 27-10.

Với chủ đề "Quản trị trí tuệ nhân tạo - AI Governance", sự kiện thu hút hơn 500 đại biểu trong nước và quốc tế tham dự.

Ông Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình cho biết, Ninh Bình đặt mục tiêu đến năm 2030 phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, có công nghiệp hiện đại, du lịch chất lượng cao, đô thị xanh gắn với di sản, thuộc nhóm địa phương dẫn đầu cả nước về tăng trưởng và thu nhập.

Để đạt mục tiêu này, tỉnh tập trung vào đột phá khoa học công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện. Việc tổ chức Tuần lễ số quốc tế tại Ninh Bình là cơ hội quý báu để địa phương học hỏi, kết nối hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư công nghệ cao và chuyển đổi số.

Khai mạc hội nghị bàn tròn bộ trưởng về quản trị AI, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đặt ra định hướng và tầm nhìn cho việc quản trị AI.

Theo Bộ trưởng, nhiệm vụ của các nhà quản lý là "dẫn dắt bằng trí tuệ và trách nhiệm". Việc quản trị AI cần cân bằng giữa các yếu tố: Toàn cầu và địa phương, hợp tác và chủ quyền, công nghệ lớn và khởi nghiệp, công nghệ và ứng dụng, sử dụng và làm chủ, sáng tạo và kiểm soát, cũng như giữa dữ liệu mở và dữ liệu cần được bảo vệ.

Sự phát triển AI bền vững cần được xây dựng trên bốn trụ cột chính: Các thể chế AI mạnh mẽ, cơ sở hạ tầng AI hiện đại, nhân tài AI và văn hóa AI lấy con người làm trung tâm.

Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc, Amandeep Singh Gill đã gửi đến hội nghị một video chia sẻ góc nhìn về bức tranh toàn cầu trong xây dựng thể chế quản trị AI, đồng thời gợi mở những câu hỏi trọng tâm định hướng cho phiên thảo luận.

Tại sự kiện, ông Johnathan Bake, Trưởng văn phòng và đại diện UNESCO tại Việt Nam trình bày kết quả chính từ Báo cáo đánh giá mức độ sẵn sàng (RAM) về AI tại Việt Nam.

Báo cáo ghi nhận những tiến bộ vượt bậc của Việt Nam, như có định hướng chiến lược rõ ràng, xác định AI và chuyển đổi số là động lực tăng trưởng cốt lõi; Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 có một chương riêng về AI.

Nền kinh tế số hiện đóng góp tới 18,3% GDP, và xuất khẩu công nghệ cao chiếm hơn 36% tổng kim ngạch thương mại. Hạ tầng số có sự phát triển ngoạn mục, với độ phủ internet đạt 78% và mạng di động đạt 99,8% dân số, đưa Việt Nam vào nhóm các quốc gia có chỉ số phát triển chính phủ điện tử ở mức rất cao.

Tuy nhiên, Việt Nam cũng gặp những thách thức và khoảng trống cần được giải quyết. Đó là tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực AI tay nghề cao, đặc biệt trong lĩnh vực học máy và xử lý ngôn ngữ tự nhiên, chưa thể đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

UNESCO khuyến nghị Việt Nam cần tiếp tục tăng cường khung pháp lý để tích hợp sâu hơn các nguyên tắc đạo đức AI; thành lập một Ủy ban quốc gia về đạo đức AI để bảo đảm giám sát và phối hợp hiệu quả; đẩy mạnh nâng cao nhận thức cộng đồng về đạo đức AI, đồng thời thu hút và phát triển nhân tài AI có cả năng lực kỹ thuật lẫn đạo đức.

Cũng tại phiên thảo luận, đại diện các nước Mozambique, Burundi, Campuchia chia sẻ những kinh nghiệm và chính sách liên quan đến việc triển khai khuôn khổ pháp lý về AI tại các quốc gia, mang đến nhiều góc nhìn cho cuộc thảo luận.

Trước đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã trình các giải pháp drone, robot giao hàng tự lái, ô tô tự lái (đang được nghiên cứu để ứng dụng trong tương lai), UAV (phương tiện bay không người lái) phục vụ tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ.