Tuyên Quang: Sông Lô bị lấn chiếm, gây cản trở lưu lượng dòng chảy là một trong những nguyên nhân gây ngập lụt

Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang Phan Huy Ngọc chủ trì cuộc họp trực tuyến tới điểm cầu phường Hà Giang 1 nghe báo cáo xử lý vi phạm do lấn chiếm và giải pháp khơi thông dòng chảy sông Lô. Ảnh: ND

Tại cuộc họp, Sở Nông nghiệp và Môi trường Tuyên Quang đã báo cáo, trên dòng sông Lô từ khu vực cầu Mè thuộc phường Hà Giang 1 xuống phía hạ lưu thuộc xã Vị Xuyên hiện có 3 điểm vi phạm lấn chiếm dòng chảy gồm: Khu vực xây dựng nhà xưởng của Công ty TNHH Sản xuất thương mại và Dịch vụ gas Đông Tùng, tổng diện tích 1.900m2; khu vực xây dựng trạm trộn bê tông của Công ty Cổ phần Bê tông và Xây dựng Hưng Phụng, tổng diện tích đất sử dụng xây dựng và diện tích đất khác lấn chiếm đất sông Lô trên 3.937m2; khu vực bãi đỗ xe tĩnh (cầu Mè) có tổng diện tích đất chiếm dụng xây dựng khoảng 20.000m2.

Những sai phạm trên đã được các cấp, ngành kiểm tra, thanh tra, xử phạt, đồng thời yêu cầu khắc phục. Tuy nhiên, đến nay hiện trạng hành lang sông Lô bị lấn chiếm vẫn chưa được hoàn trả lại nguyên trạng.

Về nguyên nhân gây ngập lụt phường Hà Giang 1 và Hà Giang 2 vừa qua, theo đánh giá của các ngành chức năng, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 gây mưa lớn trên diện rộng, xảy ra lũ lớn nhất tại phường Hà Giang 1, Hà Giang 2 (tương ứng với tần suất xuất hiện khoảng 0,33%, tức là 300 năm mới xuất hiện một lần).

Đồng thời việc vận hành, xả lũ của các thuỷ điện làm nước đổ dồn về nhanh với với lưu lượng lớn; tình trạng lấn chiếm lòng sông và hành lang thoát lũ vẫn tiếp diễn là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ngập lụt diện rộng trên địa bàn phường Hà Giang 1, phường Hà Giang 2 và khu vực hạ du sông Lô.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang Hoàng Gia Long đánh giá, khả năng thoát lũ trên dòng sông Lô thuộc khu vực xã Phương Thiện cũ (nay là phường Hà Giang 1) rất thấp, đã được minh chứng qua các số liệu thủy văn cho thấy cao độ nước trên sông Lô giữa khu vực phường Hà Giang 1 và Hà Giang 2 so với khu vực lòng hồ thủy điện sông Lô 2 chênh lệch cao. Ông cho rằng cần có phương án nạo vét, thanh thải dòng chảy, hành lang sông Lô khu vực từ cầu Mè (phường Hà Giang 1) xuống phía hạ lưu; đồng thời giám sát chặt chẽ việc khắc phục sai phạm các điểm lấn chiếm lòng sông Lô, trả lại hiện trạng dòng chảy cho dòng sông.

Cũng tại cuộc họp, lãnh đạo các sở, ngành đã thảo luận và đề xuất tiếp tục khảo sát, rà soát tổng thể các khu vực ảnh hưởng dòng chảy dọc tuyến sông Lô từ phường Hà Giang 1, Hà Giang 2 tới địa phận xã Vị Xuyên, từ đó xác định các giải pháp xử lý bằng công trình hoặc phi công trình; đồng thời đôn đốc các đơn vị lấn chiếm dòng chảy sông Lô khắc phục sai phạm; có phương án khắc phục, xử lý tình trạng sạt lở trên tuyến quốc lộ 2 do mưa lũ xói lở vào nền đường; thực hiện sớm việc khơi thông dòng chảy khu vực bãi đỗ xe tĩnh thuộc thôn cầu Mè, phường Hà Giang 1…

Phát biểu kết luận cuộc họp, Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang Phan Huy Ngọc khẳng định: Việc dòng chảy sông Lô bị lấn chiếm gây cản trở lưu lượng dòng chảy là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng ngập lụt tại phường Hà Giang 1 và Hà Giang 2 trong tháng 10 vừa qua. Ông đề xuất Viện khoa học Thủy lợi Việt Nam hỗ trợ tỉnh khảo sát, đánh giá và tư vấn giải pháp giúp tỉnh thanh thải dòng chảy, khắc phục tình trạng sạt lở trên tuyến quốc lộ 2, giải quyết tình trạng ngập úng cục bộ khu vực phường Hà Giang 1, Hà Giang 2.  

Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Sở Tài chính tham mưu cho tỉnh về sử dụng nguồn lực thực hiện khắc phục, xử lý tình trạng sạt lở trên tuyến quốc lộ 2 và khơi thông dòng chảy sông Lô phía hạ lưu đoạn qua đoạn qua phường Hà Giang 1; chủ trì đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra các địa điểm khác đang lấn chiếm dòng chảy sông Lô thuộc địa phận phường Hà Giang 1 và Hà Giang 2.

Giao Sở Công thương yêu cầu các nhà máy thủy điện bậc thang trên sông Lô, sông Miện xây dựng quy trình xả nước lòng hồ, đón lũ sớm vì lợi ích chung của cộng đồng.

Chủ tịch UBND Tuyên Quang Phan Huy Ngọc yêu cầu các ngành chức năng tiếp tục triển khai nghiêm túc các văn bản chỉ đạo, kiểm tra của các ngành chuyên môn và tỉnh Hà Giang cũ; nghiên cứu tham mưu cho UBND tỉnh công bố tình trạng khẩn cấp về thiên tai ảnh hưởng tới tuyến quốc lộ 2.

Thực hiện phân luồng, cảnh báo hạn chế tải trọng đối với các phương tiện cơ giới khi đi qua các điểm sạt lở ta luy âm trên quốc lộ 2 đoạn qua địa bàn phường Hà Giang 1, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện lưu thông; tiếp tục kiểm tra, xử lý nghiêm tình trạng đổ thải trái phép, không đúng nơi quy định.