Vượt lũ để đến trường: Nỗ lực của thầy trò Thanh Hóa và Nghệ An trước thềm năm học mới

Lực lượng quân đội giúp dân dọn dẹp vệ sinh ở các trường học Nghệ An sau bão số 5. Ảnh: CAND

Những ngôi trường đi qua tâm bão

Tại Nghệ An, cơn gió xoáy đêm 25/8 khiến nhiều cơ sở giáo dục hư hại nặng. Mái tôn ba dãy phòng học của Trường Mầm non Nguyễn Huệ (huyện Hưng Nguyên cũ) bị gió bạt tung; cả hai cơ sở của THCS Lê Hồng Phong tốc mái, nhiều phòng học hư hỏng; khuôn viên THPT Huỳnh Thúc Kháng (phường Thành Vinh) ngổn ngang cây gãy, bảng hiệu đổ, thiết bị hư hại. Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã thống kê nhiều điểm trường chịu thiệt hại, tập trung ở các xã Hưng Nguyên, Nam Đàn, Quỳnh Châu, Vĩnh Tường… Công tác khắc phục được triển khai ngay trong những ngày đầu sau bão.

Ở Thanh Hóa, mưa lớn kéo dài sau bão làm 33 trường ngập nước, tốc mái, sạt tường rào; có trường tiểu học, trung học ở vùng trũng như Thiệu Dương ngập sâu, bùn đất phủ kín lớp học. Sở GD&ĐT Thanh Hóa ra văn bản yêu cầu toàn ngành khẩn trương dọn dẹp, sửa chữa, chuẩn bị điều kiện khai giảng; nhiều nơi phải tạm lùi lịch tựu trường để bảo đảm an toàn cho học sinh.

Tại các vùng cao biên giới, mưa bão kéo theo lũ quét, sạt lở chia cắt tạm thời, đe dọa nơi ở của người dân và khu nội trú học sinh. Bộ đội Biên phòng bám địa bàn cùng chính quyền mở đường, chuyển nhu yếu phẩm, hỗ trợ gia đình học sinh và tham gia dọn dẹp trường lớp. Những việc “không tên” như khiêng bàn ghế, xúc bùn, dựng lại hàng rào tạm… được triển khai suốt ngày đêm.

Ngay sau bão, các tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa kích hoạt “tổ phản ứng nhanh” ngành Giáo dục: kiểm đếm thiệt hại, phân công phụ trách từng điểm trường, huy động các nguồn lực xã hội hóa.

Ở Nghệ An, yêu cầu đặt ra là hoàn thành vệ sinh, sửa chữa hư hỏng cơ bản trước 30/8 để học sinh trở lại trường đúng kế hoạch, đồng thời xây dựng phương án khai giảng gọn nhẹ, an toàn, thiết thực. Sở GD&ĐT hướng dẫn các trường tổ chức lễ từ 7h–8h ngày 5/9, đồng bộ với cả nước nhưng linh hoạt theo tình hình thời tiết và cơ sở vật chất từng đơn vị.

Thầy giáo Vi Văn Uyển, giáo viên chủ nhiệm lớp 8B, Trường Phổ thông dân tộc bán trú Nậm Típ, tỉnh Nghệ An cho biết: Sau bão số 5, nhiều gia đình học sinh ở bản Ta Đo đang phải đi ở nhờ, đồng thời tranh thủ những ngày nắng ráo gấp rút vệ sinh, sửa chữa nhà cửa để ổn định đời sống. Bản Ta Đo có 170 hộ, hơn 700 khẩu thì có tới 78 nhà bị lũ lụt tàn phá, việc học tập, đến trường của các em cũng bị ảnh hưởng lớn.

Không chỉ người dân mà chính quyền địa phương, các lực lượng tại chỗ ở Mường Típ cũng đang nỗ lực từng ngày để học sinh được đến trường đúng kế hoạch và lịch khai giảng năm học mới.

Bí thư Đảng uỷ xã Mường Típ Vi Thị Quyên cho biết: Lũ lụt đã làm 114 ngôi nhà bị thiệt hại và 3 điểm trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đó là Trường Mầm non bản Xốp Phe bị sập hoàn toàn trong đêm 27/7, không còn khả năng sử dụng; Trường Mầm non bản Ta Đo bị ngập đến mái nhà, toàn bộ cơ sở vật chất bị hư hỏng hoàn toàn; Trường Tiểu học tại bản Ta Đo bị ngập toàn bộ tầng 1, nhà đa chức năng và khu nội trú học sinh, hư hỏng toàn bộ thiết bị, tài sản.

“Hiện chính quyền địa phương đang phối hợp với các nhà trường tích cực dọn dẹp bùn đất, sửa chữa hư hỏng, từng bước ổn định cơ sở vật chất để kịp đón các em học sinh quay trở lại trường đúng ngày khai giảng năm học mới tới đây”, Bí thư Đảng ủy xã Mường Típ cho hay.

Tại Thanh Hóa, Sở GD&ĐT đã có văn bản chỉ đạo các trường thực hiện chuẩn bị công tác khai giảng năm học mới, trong đó nhấn mạnh: Ưu tiên vệ sinh trường lớp, khử khuẩn nguồn nước, rà soát hệ thống điện, tường rào, cây xanh; hạng mục hư hỏng nặng phải có rào chắn và biển cảnh báo. Những điểm còn ngập, sạt lở hoặc mất an toàn tiếp tục tạm hoãn tựu trường, chuyển sang hình thức hướng dẫn học sinh ôn tập tại nhà, đồng thời tổ chức “điểm trường tạm” ở nhà văn hóa thôn/xã nếu cần.

Tính đến ngày 31/8, Thanh Hóa có 33 trường học trên địa bàn tỉnh bị hư hỏng, ngập sâu trong nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác chuẩn bị cho năm học mới. Ngoài ra, nhiều cơ sở giáo dục vẫn đang bị cô lập, gây khó khăn cho việc kiểm tra, đánh giá thiệt hại và lên phương án khắc phục.

Bà Ngân Thị Thướng, Hiệu trưởng Trường mầm non Tam Thanh, xã Tam Thanh cho biết: Trong những ngày qua, được sự hỗ trợ của lực lượng công an, bộ đội biên phòng, dân quân, đoàn viên, thanh niên địa phương cùng giáo viên nhà trường đã thu dọn đất đá, nạo vét bùn đất trong phòng học và sân trường. Nhà trường đang tiến hành vệ sinh lớp học, trang trí lại điểm trường để sẵn sàng bước vào năm học mới.

Cô giáo Trịnh Thị Tân, Hiệu trưởng Trường mầm non Thiết Ống cho biết: Mặc dù đã có phương án, nhưng do nước lũ về quá nhanh nên nhà trường chỉ “chạy” được 1 số thiết bị điện tử, thiết bị nhà bếp, còn lại bàn ghế, đồ dùng dạy học đều bị ngập trong nước. Ban Giám hiệu nhà trường đã tích cực phối hợp với chính quyền và các lực lượng chức năng dọn dẹp bùn đất; phối hợp với Trung tâm Y tế phun tiêu độc khử trùng; tranh thủ trời nắng để tổ chức giặt giũ và phơi khô chăn màn, đồ chơi, thiết bị... Tích cực chuẩn bị các điều kiện để các em học sinh có ngày khai trường ý nghĩa nhất.

Hiện ngành giáo dục tỉnh Thanh Hóa đang tập trung phối hợp với các địa phương, đơn vị chức năng, nỗ lực khắc phục thiệt hại tại các trường học để đảm bảo an toàn và điều kiện tốt nhất cho lễ khai giảng cũng như hoạt động dạy học trong năm học mới 2025-2026.

Chạy đua với thời gian để kịp ngày khai giảng

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Thanh tra, nhiều trường học ở Thanh Hóa đã tranh thủ nắng lên đã huy động giáo viên, phụ huynh lau chùi bàn ghế, phơi tài liệu, sơn sửa lại cửa lớp để kịp ngày đón học sinh.

Ở phường Hàm Rồng, giáo viên và dân quân lội bùn vào từng phòng học để kéo bùn ra sân, rửa sạch nền gạch, kê lại thiết bị. Nơi tường rào đổ sập, nhà trường dựng hàng rào tạm bằng cọc sắt và lưới, cắt tỉa cây có nguy cơ gãy đổ. Cùng lúc, ngành Giáo dục phối hợp Trung tâm y tế phun khử khuẩn, kiểm tra nguồn nước sinh hoạt và khu vệ sinh để phòng bệnh sau ngập.

Ở cấp Trung ương, Thủ tướng yêu cầu “không để học sinh thiếu trường lớp vì thiên tai”, giao Bộ GD&ĐT tổ chức đoàn kiểm tra, đôn đốc địa phương vệ sinh trường lớp, hỗ trợ kịp thời để đảm bảo điều kiện khai giảng đúng quy định; đồng thời yêu cầu các tỉnh bị ảnh hưởng huy động lực lượng quân đội, công an, đoàn thanh niên cùng nhân dân đẩy nhanh sửa chữa, hoàn thành trước ngày 1/9. Ngành Giáo dục cũng lưu ý phương án tổ chức khai giảng phù hợp điều kiện thời tiết, thống kê thiệt hại sách giáo khoa, đồ dùng học tập để có chính sách hỗ trợ.

Ngày 5/9 đang đến rất gần, thầy và trò các trường vùng lũ Thanh Hóa và Nghệ An đang nỗ lực hết mình cùng chính quyền các cấp và ngành giáo dục thực hiện các biện pháp để học sinh được đến trường đúng dịp khai giảng năm học mới.