Quảng Nam: Phát hiện sai phạm trong công trình thoát nước tại xã Tiên Cẩm, huyện Tiên Phước

UBND huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam. Ảnh: Lâm Ánh

Công trình xây dựng hệ thống thoát nước tại xã Tiên Cẩm là một dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, được triển khai từ năm 2019, do Ban Quản lý xã Tiên Cẩm làm chủ đầu tư. Mục tiêu của công trình nhằm cải thiện hạ tầng kỹ thuật, phục vụ thoát nước cho khu dân cư, đảm bảo an toàn giao thông, nâng cao mỹ quan nông thôn và góp phần hoàn thiện các tiêu chí xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới. Tổng mức đầu tư của công trình hơn 3,95 tỷ đồng, với nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác.

Đơn vị thi công công trình là Công ty TNHH Hải Vinh; đơn vị giám sát là Công ty TNHH Tư vấn thiết kế kiến trúc Quảng Nam; đơn vị tư vấn thiết kế - dự toán là Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng Đại Phước. Công trình được khởi công vào tháng 5/2019 và hoàn thành đưa vào sử dụng trong tháng 9 cùng năm - sớm hơn tiến độ đã cam kết. Qua thời gian vận hành, công trình phát huy hiệu quả, không xảy ra sự cố kỹ thuật đáng kể.

Tuy nhiên, quá trình thanh tra đã phát hiện tại hạng mục nút giao thông N6, do vướng mặt bằng, đơn vị thi công không thực hiện theo đúng thiết kế, nhưng vẫn lập hồ sơ hoàn công và đề nghị quyết toán vượt khối lượng thực tế 27m², với giá trị tương ứng là 4.021.000 đồng. Điều đáng nói là khối lượng không thi công này vẫn được các đơn vị liên quan ký nghiệm thu và trình thanh toán. Sai phạm tuy nhỏ về số tiền nhưng phản ánh sự buông lỏng trong công tác quản lý chất lượng, nghiệm thu, cũng như thiếu trách nhiệm trong kiểm tra, giám sát của các bên tham gia.

Trách nhiệm chính trong sai phạm này thuộc về Ban Quản lý xã Tiên Cẩm - chủ đầu tư công trình; Công ty TNHH Hải Vinh - đơn vị thi công; Công ty TNHH Tư vấn thiết kế kiến trúc Quảng Nam - đơn vị giám sát thi công. Các đơn vị này đã thiếu kiểm tra, đối chiếu thực tế thi công khi nghiệm thu, dẫn đến việc xác nhận sai khối lượng, ảnh hưởng đến tính minh bạch trong sử dụng vốn đầu tư công.

Bên cạnh đó, công tác quyết toán vốn đầu tư công trình cũng tồn tại bất cập nghiêm trọng. Dù công trình đã hoàn thành từ năm 2019, nhưng đến tháng 12/2023 - tức gần 4 năm sau - UBND xã Tiên Cẩm mới lập tờ trình đề nghị thẩm tra quyết toán vốn đầu tư. Việc chậm trễ trong công tác lập và trình quyết toán không chỉ vi phạm quy định tài chính, mà còn làm chậm quá trình thẩm định, kiểm toán và tổng kết đánh giá hiệu quả đầu tư công. Đây là thực trạng phổ biến tại nhiều địa phương, đặc biệt là ở cấp xã, nơi công tác quản lý tài chính còn yếu và thiếu cán bộ chuyên trách.

Trên cơ sở kết luận thanh tra, Chánh Thanh tra huyện Tiên Phước đã yêu cầu Chủ tịch UBND xã Tiên Sơn tổ chức họp kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, tập thể có liên quan đến sai phạm trong công trình; đồng thời chỉ đạo thu hồi số tiền 4.021.000 đồng sai phạm từ Công ty TNHH Hải Vinh nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra huyện. Các đơn vị tư vấn, giám sát và thi công cũng được yêu cầu nghiêm túc rút kinh nghiệm, thực hiện đúng quy định của pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng, đặc biệt là trong công tác nghiệm thu, thanh quyết toán công trình.

Câu chuyện sai phạm tại công trình thoát nước xã Tiên Cẩm tuy không phải là trường hợp hiếm gặp, nhưng là lời cảnh báo rõ ràng đối với công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản ở cơ sở. Trong bối cảnh nhiều chương trình mục tiêu quốc gia đang được triển khai rộng khắp, yêu cầu về sự minh bạch, hiệu quả trong sử dụng ngân sách ngày càng cao. Do đó, việc tăng cường thanh tra, kiểm tra định kỳ, kịp thời xử lý các sai phạm, và nâng cao năng lực cán bộ quản lý đầu tư ở cấp xã là nhiệm vụ cấp thiết hiện nay.

Kết luận thanh tra lần này là minh chứng cho vai trò giám sát quan trọng của cơ quan thanh tra trong công cuộc phòng, chống thất thoát, lãng phí ngân sách Nhà nước, đồng thời góp phần nâng cao kỷ cương, hiệu quả trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là tại cấp cơ sở.