Ngôi đền tôn vinh truyền thống yêu nước
Dịp đến huyện Hòa An (Cao Bằng) công tác, tôi được anh Nguyễn Ngọc Huỳnh, Phó chánh văn phòng HĐND và UBND huyện Hòa An nhiệt tình dẫn đi tham quan một số di tích tiêu biểu trên địa bàn. Đứng trước cổng đền Vua Lê (xã Hoàng Tung), anh Huỳnh tự hào nói: “Chưa lên đền Vua Lê thì coi như chưa đến Hòa An”.
Hòa An nổi tiếng với nhiều di tích lịch sử gắn với truyền thống quê hương cách mạng của Cao Bằng. Trong đó, đền Vua Lê nằm trong tuyến du lịch trải nghiệm “Hành trình về nguồn cội” của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng.
 |
| Tượng Vua Lê Thái Tổ được thờ trong đền. Ảnh: HÀ CƯƠNG |
 |
| Nghi thức dâng lễ truyền thống tại Lễ hội đền Vua Lê. |
Đền Vua Lê được xây dựng trên gò Long (tức gò rồng), một gò đất cao phía Bắc thành Nà Lữ. Ngôi đền được xây theo kiểu hình chữ tam gồm 3 nhà, 7 gian, tường xây bằng gạch vồ, mái lợp ngói máng, cột kèo, hoành phi bằng gỗ. Xung quanh đền xây tường thành dài 600m, trước mặt đền có 2 sân rộng khoảng 1.000m2. Theo anh Nguyễn Ngọc Huỳnh, ngoài là nơi thờ phụng Vua Lê Thái Tổ cùng các trọng thần thời Lê Sơ, đền còn là nơi tổ chức lễ hội, tập trung sinh hoạt văn hóa, văn nghệ của nhân dân trong vùng. Lễ hội đền Vua Lê được tổ chức vào ngày mồng 6 tháng Giêng hằng năm với phần lễ được tiến hành trang nghiêm, phần hội sôi nổi với các trò chơi dân gian truyền thống.
Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, đền Vua Lê là trung tâm hoạt động bí mật của Đảng ta, điểm hội tụ của những người dân yêu nước. Tại đền Vua Lê, năm 1936, đồng chí Hoàng Đình Giong từ nước ngoài về nước phối hợp với đồng chí Nam Cao, triệu tập cuộc họp Tỉnh ủy Cao Bằng mở rộng để phổ biến Nghị quyết Đại hội I của Đảng, củng cố tổ chức đảng, làm nòng cốt vận động quần chúng nhân dân các dân tộc đấu tranh. Năm 1942, tại đền Vua Lê diễn ra hội nghị chỉ đạo của Tỉnh ủy Cao Bằng. Năm 1944, tại đền diễn ra hội nghị liên tỉnh Cao-Bắc-Lạng; tháng 9-1945, đền là nơi tập trung tiễn quân Nam tiến. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Nhà máy Giấy Cao Bằng đã sơ tán về đền Vua Lê, sau đó Trường Đảng của tỉnh đến dựng lớp học phía trước đền.
Với những ý nghĩa tiêu biểu về văn hóa, lịch sử, truyền thống cách mạng, ngày 20-4-1995, đền Vua Lê được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Những năm qua, ngôi đền luôn được cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Hòa An đặc biệt quan tâm. Năm 2014, nhân dân xã Hoàng Tung đã hiến 400m2 đất phục vụ công tác thi công tuyến đường vào đền Vua Lê.
Đồng chí Luân Chiến Công, Phó bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Hòa An cho biết: "Toàn huyện có 64 di tích, trong đó 26 di tích đã được xếp hạng (13 di tích cấp tỉnh; 12 di tích cấp quốc gia, 1 bảo vật quốc gia), trong đó đền Vua Lê đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần của người dân địa phương. Thời gian qua, huyện Hòa An đã đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng, giáo dục tình yêu quê hương, đất nước đối với nhân dân. Trong đó, đền Vua Lê đã trở thành “địa chỉ đỏ” để khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức xây dựng quê hương, đất nước đối với các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ”.
HOA LƯ
