Làm gì để phòng, chống bệnh cúm?

Về vấn đề này, bác sĩ Trần Thị Hải Ninh, Trưởng khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết: Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra.

Các triệu chứng phổ biến bao gồm đau đầu, sốt, ho, đau họng, đau nhức cơ khớp. Mức độ của bệnh từ các triệu chứng nhẹ đến viêm phổi nặng, viêm não và nhiễm trùng toàn thân, đe dọa tính mạng.

Những biểu hiện nghiêm trọng này có thể là do bản thân virus cúm hoặc các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn/virus khác xảy ra sau nhiễm cúm, làm suy yếu khả năng phòng vệ của cơ thể.

Bệnh nặng hơn thường gặp ở người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim. Tuy nhiên, nhiễm trùng nặng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nhóm tuổi nào có sức khỏe tốt.

Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh cúm là tiêm phòng cúm hằng năm.

Bệnh nhân mắc bệnh cúm A điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Ảnh: ĐẶNG THANH

Virus cúm có khả năng lây nhiễm ở mức độ trung bình, tức là một người nhiễm bệnh sẽ lây cho một hoặc hai người khác chưa có miễn dịch.

Virus cúm có hai cách lây truyền chính: Qua những giọt bắn lớn, khi người bệnh ho hoặc hắt hơi mà không che miệng và mũi của họ, khiến những người trong phạm vi 1m bị nhiễm bệnh.

Đây là lý do tại sao điều quan trọng là cần che miệng và mũi, tốt nhất là bằng khăn giấy dùng một lần khi ho hoặc hắt hơi. Các giọt nhỏ hơn ở dạng khí dung, có khả năng bay đi xa, lại ít có khả năng mang virus hơn, do đó thường chỉ những người gần gũi với người bị cúm mới có nguy cơ mắc bệnh.

Virus cúm có thể lây khi tiếp xúc trực tiếp với màng nhầy ở mũi, miệng và cổ họng, ví dụ như trên tay của những người bị bệnh chà xát mũi của họ. Đó là lý do tại sao vệ sinh tay và sử dụng khăn tay dùng một lần đúng cách là rất quan trọng để phòng lây nhiễm.

Thông thường, một người lớn bị cúm có thể lây bệnh cho người khác từ thời điểm 1 ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng và kéo dài trong khoảng 5-7 ngày. Thời điểm lây lan mạnh nhất là 3-4 ngày đầu tiên của bệnh.

Nguy cơ lây nhiễm cho người khác không giống nhau trong suốt thời gian bị bệnh. Khả năng lây nhiễm tăng lên đáng kể khi một người bắt đầu cảm thấy không khỏe và đó là lúc họ dễ lây nhiễm sang người khác nhất. Nguy cơ nhiễm cúm từ một người nào đó ngay trước khi họ bị bệnh hoặc sau 3 ngày đầu tiên bị bệnh là khá thấp.

Đây là lý do tại sao điều rất quan trọng là ngay khi một người bắt đầu cảm thấy ốm, họ phải ở nhà trong vài ngày, đặc biệt là trong mùa cúm. Trẻ nhỏ, người suy giảm miễn dịch và những người bị bệnh nặng do cúm có thể thải virus vào đường hô hấp trong thời gian dài hơn nhiều.

Thường xuyên rửa tay để giảm nguy cơ tiếp xúc với virus cúm trong mùa cúm. Nó cũng bảo vệ chống lại một số bệnh nhiễm trùng khác. Đảm bảo vệ sinh đường hô hấp đúng cách. Che miệng và mũi bằng khăn giấy dùng một lần khi ho hoặc hắt hơi, sau đó cuộn khăn giấy lại, vứt vào thùng rác có nắp đậy, rồi rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay.

Ở nhà nếu không khỏe và bị sốt. Những người bị nhiễm cúm rất dễ lây cho người khác trong giai đoạn đầu của bệnh. Tiêm phòng định kỳ hằng năm nếu được khuyến cáo. Vaccine ngừa cúm có khả năng bảo vệ tốt, làm giảm nguy cơ mắc bệnh và nguy cơ tiến triển nặng. 

Nên đeo khẩu trang ở những không gian công cộng có hạn chế thông khí, như cửa hàng, siêu thị và khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng, cũng như ở môi trường ngoài trời đông đúc, không thể thực hiện giãn cách. Bệnh nhân cúm cũng cần đeo khẩu trang để hạn chế phát tán virus sang người khác.