'Ma trận' phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh trường đại học top đầu: Không thống nhất, thiếu tính thuyết phục
Việc các trường phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh giữa các phương thức theo công thức riêng, có trường đặt niềm tin vào tuyển sinh dựa vào kết quả thi tốt nghiệp, có trường ưu tiên xét tuyển kết hợp, trường lại ưu tiên kỳ thi riêng của trường mình... đã tạo nên bức tranh hỗn độn.
Trường ưu tiên tuyển sinh dựa vào điểm thi tốt nghiệp
Căn cứ nào để các trường đại học đưa ra % chỉ tiêu tuyển sinh giữa các phương thức tuyển sinh đại học là câu hỏi chưa có câu trả lời.
Những trường top giữa và cuối gặp phải tình trạng khó tuyển sinh nên thí sinh đăng ký đáp ứng đúng yêu cầu sẽ trúng tuyển. Trong khi đó, các trường top đầu, sự cạnh tranh đầu vào rất “khốc liệt”.
Chính vì vậy, việc nhiều trường cố tình hạn chế phân bổ chỉ tiêu của từng phương thức xét tuyển, nhất là đối với phương thức xét tuyển dựa vào kết quả thi tốt nghiệp, đang tạo nên sự mất công bằng trong tuyển sinh.
Nhiều phương thức tuyển sinh sẽ tạo nên sự bất bình đẳng (ảnh minh họa - nguồn Đại học Quốc gia Hà Nội).
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Nhà báo & Công luận, năm nay dự kiến tuyển sinh của nhiều trường đại học cho thấy sự bất hợp lý trong phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh giữa các phương thức.
Năm 2025, Đại học Công nghiệp Hà Nội dự kiến tuyển 7.990 chỉ tiêu cho 62 ngành/chương trình đào tạo đại học chính quy theo 5 phương thức tuyển sinh (trong đó có 10 chương trình đào tạo bằng Tiếng Anh).
Trường áp dụng phương thức 1 xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD&ĐT (không giới hạn chỉ tiêu). Phương thức 2: Xét tuyển theo điểm chứng chỉ quốc tế/giải học sinh giỏi kết hợp với điểm tổng kết học bạ cả năm lớp 10,11,12 của 3 môn theo tổ hợp xét tuyển (chỉ tiêu dự kiến 10%).
Phương thức 3: Xét tuyển dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025 (chỉ tiêu dự kiến 80%).
Phương thức 4: Xét tuyển dựa trên kết quả thi đánh giá năng lực năm 2025 do Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức kết hợp với điểm tổng kết học bạ cả năm lớp 10,11,12 của 3 môn theo tổ hợp xét tuyển (chỉ tiêu dự kiến 5%).
Phương thức 5: Xét tuyển dựa trên kết quả thi đánh giá tư duy năm 2025 do Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức kết hợp với điểm tổng kết học bạ cả năm lớp 10,11,12 của 3 môn theo tổ hợp xét tuyển (chỉ tiêu dự kiến 5%).
Như vậy, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội ưu tiên 80% chỉ tiêu cho xét tuyển dựa vào điểm thi tốt nghiệp.
Tại Đại học Quốc gia Hà Nội, phương án tuyển sinh đại học chính quy năm 2025 cho thấy, trường áp dụng 5 phương thức tuyển sinh gồm: Xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD&ĐT và Đại học Quốc gia Hà Nội, không giới hạn chỉ tiêu.
Xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025, dự kiến chiếm 80% tổng chỉ tiêu. Xét tuyển dựa trên kết quả thi đánh giá năng lực do Đại học Quốc gia tổ chức: Kết hợp với điểm tổng kết học bạ cả năm lớp 10, 11, 12 của 3 môn theo tổ hợp xét tuyển, dự kiến chiếm 5% chỉ tiêu.
Xét tuyển dựa trên kết quả thi đánh giá tư duy do Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức: Kết hợp với điểm tổng kết học bạ cả năm lớp 10, 11, 12 của 3 môn theo tổ hợp xét tuyển, dự kiến chiếm 5% chỉ tiêu.
Xét tuyển theo điểm chứng chỉ quốc tế hoặc giải học sinh giỏi: Kết hợp với điểm tổng kết học bạ cả năm lớp 10, 11, 12 của 3 môn theo tổ hợp xét tuyển, dự kiến chiếm 10% chỉ tiêu. Như vậy, Đại học Quốc gia Hà Nội vẫn ưu tiên tuyển sinh dựa và kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT.
Cần siết lại chất lượng các kỳ thi riêng để đảm bảo công bằng trong tuyển sinh đại học (ảnh minh họa- nguồn Đại học Quốc gia Hà Nội).
Trường lại theo kỳ thi riêng, tiêu chí riêng
Ngược lại với hai trường trên, Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU) lại dành chỉ tiêu tuyển sinh bằng điểm thi tốt nghiệp thấp hơn các năm và chiếm tỷ trọng thấp.
Theo đó, phương hướng tuyển sinh đại học chính quy năm 2025 cho thấy, trường áp dụng xét tuyển thẳng chiếm 2% tổng chỉ tiêu, áp dụng theo quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo và thông báo của trường.
Xét tuyển kết hợp chiếm 83% tổng chỉ tiêu, tăng 3% so với năm 2024. Phương thức này bao gồm: Thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế (IELTS từ 5.5 trở lên hoặc tương đương) và có điểm thi đánh giá năng lực/tư duy. Thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế và kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Thí sinh có kết quả thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội hoặc các kỳ thi tương tự. Xét tuyển dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT chiếm 15% tổng chỉ tiêu, giảm 3% so với năm 2024. Trường sử dụng 4 tổ hợp xét tuyển: A00, A01, D01, D07; không có chênh lệch điểm giữa các tổ hợp, các môn đều tính hệ số 1.
Tổng chỉ tiêu tuyển sinh năm 2025 dự kiến là 6.000 sinh viên. Đại học Bách Khoa Hà Nội cũng gặp trường hợp tương tự khi giảm chỉ tiêu tuyển sinh bằng điểm thi tốt nghiệp. Cụ thể, Đại học Bách khoa Hà Nội đã công bố phương án tuyển sinh dự kiến cho năm 2025 với những điều chỉnh quan trọng.
Nhà trường tiếp tục áp dụng 3 phương thức tuyển sinh chính, xét tuyển tài năng dành cho những thí sinh có thành tích học tập xuất sắc, đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế hoặc có chứng chỉ quốc tế uy tín.
Xét kết quả kỳ thi đánh giá tư duy (TSA): Đây là kỳ thi do Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức nhằm đánh giá khả năng tư duy logic, phân tích và giải quyết vấn đề của thí sinh. Dự kiến, chỉ tiêu cho phương thức này sẽ tăng nhẹ so với năm trước.
Xét kết quả thi tốt nghiệp THPT, phương thức này sử dụng kết quả của kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia. Dự kiến, chỉ tiêu sẽ giảm từ 50% xuống còn 40% tổng chỉ tiêu tuyển sinh.
Kỳ thi Đánh giá tư duy (TSA) năm 2025 của Đại học Bách khoa Hà Nội đã lên kế hoạch tổ chức dự 3 đợt thi vào các ngày cuối tuần trong các tháng 1, 3 và 4 năm 2025. Năm nay, nhà trường mở rộng lên hơn 30 điểm thi trên cả nước, bao gồm các khu vực mới như tỉnh Lào Cai để hỗ trợ thí sinh ở vùng Tây Bắc. Kỳ thi dự kiến đáp ứng khoảng 75.000 lượt thí sinh tham gia.
Tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, trường này áp dụng phương thức tuyển sinh dựa vào kỳ thi độc lập, đánh giá năng lực (SPT).
Nhà trường sẽ tổ chức kỳ thi SPT năm 2025 nhằm đa dạng hóa phương thức tuyển sinh và nâng cao chất lượng đầu vào. Kỳ thi này được thiết kế để đánh giá toàn diện năng lực của thí sinh, bao gồm kiến thức và kỹ năng cần thiết cho bậc đại học.
Bên cạnh đó, trường xét tuyển dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT. Phương thức này tiếp tục được áp dụng, sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025 để xét tuyển vào các ngành đào tạo của trường và xét tuyển thẳng và ưu tiên xét tuyển áp dụng theo quy định của Bộ GD&ĐT, dành cho các thí sinh đạt thành tích cao trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và các đối tượng ưu tiên khác.
Hiện chỉ tiêu tuyển sinh cụ thể cho từng ngành và phương thức xét tuyển Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chưa công bố chi tiết trong Đề án tuyển sinh năm 2025.
Điểm qua một số dự kiến tuyển sinh của một số trường top đầu để thấy, việc các trường phân bố chỉ tiêu tuyển sinh giữa các phương thức đang theo tính toán riêng của từng trường.
Trong khi như Đại học Quốc gia Hà Nội có kỳ thi đánh giá năng lực riêng nhưng nhà trường vẫn ưu tiên 80% chỉ tiêu tuyển sinh cho phương thức tuyển sinh dựa vào điểm thi tốt nghiệp.
Còn Đại học Bách Khoa có chiều hướng giảm tỷ lệ tuyển sinh dựa vào kết quả kỳ thi tốt nghiệp, dành % lớn hơn cho phương thức tuyển sinh dựa vào kỳ thi đánh giá tư duy.
Có thực tế, chất lượng các kỳ thi riêng hiện nay chưa được đánh giá một cách độc lập, nhiều kỳ thi đã tạo nên bức xúc trong dư luận về cách ra đề và bảo mật đề thi nên không có sự giám sát từ xã hội.
Trong khi đó, kỳ thi tốt nghiệp THPT ngày càng được chuẩn hóa, năm 2025 là năm đầu tiên kỳ thi hướng tới đánh giá phẩm chất, năng lực học sinh. Vì vậy, hiện nay Bộ GD&ĐT đang điều chỉnh quy chế tuyển sinh đại học nhằm tạo sự công bằng trong tuyển sinh giữa các phương thức và khuyến khích các trường ưu tiên cho tuyển sinh dựa vào kết quả thi tốt nghiệp.
