Vì sao thực hiện cơ chế chỉ định, bổ nhiệm Chủ tịch, Phó Chủ tịch tỉnh khi sáp nhập

Tại buổi họp báo, phóng viên nêu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có kết luận đề nghị thể chế hóa quy định của Bộ Chính trị về việc khi sáp nhập tỉnh sẽ không bầu Chủ tịch, Phó Chủ tịch tỉnh mà thay vào đó là chỉ định, bổ nhiệm.

“Tuy nhiên không ít ý kiến lo ngại việc chỉ định nhân sự sẽ mang ý chí cá nhân, không đảm bảo yếu tố công tâm, khách quan trong chọn lựa nhân sự lãnh đạo cấp tỉnh. Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ giám sát việc này như thế nào để việc chỉ định nhân sự lãnh đạo cấp tỉnh đảm bảo công tâm, khách quan, chọn đúng người, đúng việc?”, báo chí hỏi.

Với việc chỉ định nhân sự không là đại biểu HĐND giữ các chức danh lãnh đạo HĐND cấp tỉnh, báo chí đặt câu hỏi điều này liệu có phá vỡ nguyên tắc trong công tác bầu cử hiện nay hay không, bởi theo quy định hiện hành, các chức danh lãnh đạo HĐND cấp tỉnh đều phải bầu từ các đại biểu HĐND.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy. Ảnh: P.Thắng

Trả lời, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy cho biết, đây là nội dung được xem xét và được các cấp có thẩm quyền nghiên cứu, thảo luận.

Cụ thể, tại Kết luận 150 của Bộ Chính trị nêu rõ yêu cầu trong lần sắp xếp đơn vị hành chính lần này sẽ thực hiện cơ chế chỉ định, bổ nhiệm người giữ các chức vụ trong UBND, HĐND ở các đơn vị sau sắp xếp thay cho việc bầu theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương; cũng như việc chỉ định nhân sự không phải đại biểu HĐND làm lãnh đạo HĐND cấp tỉnh, cấp xã.

“Đây là cơ chế trước đây chưa thực hiện nhưng lần sắp xếp này có đặc điểm khác biệt so với việc sắp xếp đơn vị hành chính trước đây”, bà Thủy nói.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho hay, trước đây chúng ta có 2 đợt sắp xếp lớn là 2019-2021 và 2023-2025. Nhưng lần sắp xếp lần này ngoài việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã, chúng ta còn thực hiện chủ trương lớn của Đảng là không tổ chức đơn vị hành chính cấp huyện. Vì vậy, các cơ quan thuộc chính quyền địa phương cấp huyện sẽ kết thúc hoạt động cùng thời điểm nhập tỉnh, nhập xã.

Để đáp ứng yêu cầu về bố trí, sắp xếp cán bộ, đặc biệt là cán bộ, công chức đang công tác ở cấp huyện làm việc ở các cơ quan, đơn vị mới, khai thác tối đa nguồn nhân lực hiện có, Bộ Chính trị đã có chỉ đạo trong lần sắp xếp này sẽ thực hiện cơ chế chỉ định, bổ nhiệm với người giữ chức vụ lãnh đạo UBND, HĐND tại các đơn vị thực hiện sắp xếp.

“Cơ chế chỉ định, bổ nhiệm chỉ thực hiện trong năm 2025, ứng với lần thực hiện sắp xếp quy mô lớn này. Những năm sau sẽ thực hiện bầu bình thường như thông lệ, HĐND sẽ bầu các chức danh của HĐND và UBND”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu.

Bà Thủy cho biết thêm, việc này cũng sẽ được ghi nhận trong Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 tại quy định chuyển tiếp, để làm cơ sở pháp lý cho việc thực hiện.

Sáng mai khai mạc kỳ họp 9 Quốc hội khóa XV

Kỳ họp 9, Quốc hội khóa XV sẽ họp phiên trù bị và khai mạc sáng mai (5/5), dự kiến bế mạc chậm nhất vào ngày 30/6, tiến hành theo 2 đợt: Đợt 1 từ ngày 05/5 đến ngày 29/5/; Đợt 2 từ ngày 11/6 đến hết ngày 30/6.

Toàn cảnh họp báo về dự kiến chương trình kỳ họp 9, Quốc hội khóa XV. Ảnh: P.Thắng

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Vũ Minh Tuấn cho biết, kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV là kỳ họp có nhiều nội dung quan trọng, triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 11 - Hội nghị lịch sử, bàn về những quyết sách lịch sử trong giai đoạn cách mạng mới của nước ta, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, theo ông Tuấn.

Nêu chi tiết dự kiến chương trình kỳ họp, ông Tuấn cho hay, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; xem xét, thông qua 34 luật, 11 nghị quyết, cho ý kiến 6 dự án luật khác.

Quốc hội cũng xem xét 14 nhóm nội dung về kinh tế-xã hội, ngân sách Nhà nước, giám sát và các vấn đề quan trọng khác.

Trong đó, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua nghị quyết của Quốc hội về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh; xem xét, quyết định việc thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia và bầu Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia.

Quốc hội còn xem xét, quyết định việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; xem xét, quyết định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.

Nghị quyết về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội, cũng được xem xét, quyết định tại kỳ họp 9.