TP. Hồ Chí Minh chấp thuận phương án nghiên cứu khu thương mại tự do Cần Giờ

Thành lập Tổ công tác nghiên cứu

Theo nguồn tin của Báo Công Thương, UBND TP. Hồ Chí Minh đã chấp thuận phương án nghiên cứu, quản lý và vận hành khu thương mại tự do tại Cần Giờ theo đề xuất từ Sở Công Thương. Mô hình này được định hướng phát triển theo hình thức “khu phi thuế quan trong khu kinh tế, khu kinh tế cửa khẩu” phù hợp với các quy định của Nghị định số 35/2022/NĐ-CP ngày 28/5/2022. Điều này không chỉ đảm bảo tính đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành mà còn tránh việc tạo thêm các thủ tục hành chính phức tạp, gây cản trở cho hoạt động đầu tư và phát triển.

Phối cảnh dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Ảnh: Portcoast

Để đảm bảo tiến độ triển khai, UBND TP. Hồ Chí Minh đã giao Sở Nội vụ chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu quyết định thành lập Tổ công tác nghiên cứu phương án và lập đề xuất xây dựng khu thương mại tự do tại huyện Cần Giờ. Tổ công tác sẽ chịu trách nhiệm nghiên cứu chi tiết và xây dựng lộ trình triển khai dự án. Thời hạn trình quyết định thành lập Tổ công tác được ấn định trước ngày 10/2/2025.

Trước đó, Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh đã đề xuất xem xét khả năng hình thành khu thương mại tự do gắn liền với cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Tuy nhiên, để thực hiện ý tưởng này, cần bổ sung nội dung vào quy hoạch thành phố, quy hoạch vùng Đông Nam Bộ và quy hoạch tổng thể quốc gia. Đồng thời, việc triển khai cần tính toán kỹ lưỡng các thách thức có thể phát sinh, bao gồm cạnh tranh với các khu vực lân cận như Cái Mép Hạ (Bà Rịa - Vũng Tàu), tác động văn hóa, chuyển dịch lao động, bảo vệ môi trường và quyền lợi người tiêu dùng.

Theo kinh nghiệm quốc tế, khu thương mại tự do là một mô hình kinh tế đặc biệt, với các chính sách ưu đãi thuế, tự do lưu thông hàng hóa và cơ chế tiếp cận thị trường thuận lợi. Tuy nhiên, việc triển khai khu thương mại tự do tại Cần Giờ cần xem xét yếu tố cạnh tranh với khu vực Cái Mép Hạ (Bà Rịa - Vũng Tàu), đồng thời đối mặt với các thách thức về văn hóa, thể chế, chuyển dịch lao động, bảo vệ môi trường và quyền lợi người tiêu dùng.

Để đảm bảo thành công, Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh khuyến nghị cần tham khảo thêm kinh nghiệm quốc tế và các tài liệu trong nước để xây dựng chiến lược phù hợp, tận dụng tối đa cơ hội và giảm thiểu rủi ro. Thành phố cần đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm giải quyết những vấn đề tiềm ẩn, đồng thời tận dụng các chính sách ưu đãi để thúc đẩy thương mại, đầu tư và hội nhập quốc tế, mang lại lợi ích kinh tế - xã hội bền vững cho khu vực.

Chấp thuận dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ

Ngày 16/1/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 148/QĐ-TTg, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Dự án này được xem là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng hạ tầng logistics hiện đại, giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ sẽ được triển khai tại khu vực cù lao Gò Con Chó, huyện Cần Giờ, với tổng diện tích sử dụng đất lên đến 571ha.

Dự án có tổng vốn đầu tư không thấp hơn 50.000 tỷ đồng, dựa trên đề xuất của nhà đầu tư và các nghiên cứu chi tiết trước đó. UBND TP. Hồ Chí Minh được giao trách nhiệm xác định các sản phẩm và dịch vụ cụ thể, đảm bảo tính hiệu quả và phát huy tối đa tiềm năng của cảng trung chuyển quốc tế này. Đồng thời, dự án sẽ được hưởng các cơ chế và chính sách đặc biệt nếu có, theo quy định hiện hành.

Chính phủ cũng đặt ra một số điều kiện quan trọng để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của dự án. Trước tiên, dự án phải phù hợp với các quy hoạch cấp quốc gia, cấp vùng và địa phương. Đối với đất rừng tại khu vực thực hiện dự án, cần được cấp có thẩm quyền quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về lâm nghiệp, đất đai và môi trường. Ngoài ra, dự án phải hoàn tất các thủ tục liên quan đến bảo vệ môi trường và công nghệ sử dụng, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn pháp lý hiện hành.

Nhà đầu tư cũng được yêu cầu không chuyển nhượng dự án trong vòng 5 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Sau thời gian này, nếu có nhu cầu chuyển nhượng, nhà đầu tư phải được sự chấp thuận bằng văn bản của UBND TP. Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan. Đặc biệt, các vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh sẽ được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo không ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia.