Ngành Lâm nghiệp phấn đấu giá trị xuất khẩu đạt 18 - 20 tỷ USD

Phấn đấu giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản ngoài gỗ đạt 18 - 20 tỷ USD

Theo Kế hoạch vừa mới ban hành của Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) về cơ cấu lại ngành lâm nghiệp theo chuỗi và nâng cao giá trị gia tăng giai đoạn 2021-2025, ngành Lâm nghiệp hướng đến mục tiêu tiếp tục huy động tối đa các nguồn lực xã hội, ứng dụng khoa học và công nghệ tiên tiến, hiện đại nhằm phát huy tối đa các tiềm năng, vai trò và tác dụng của rừng, phát triển bền vững ngành lâm nghiệp. Qua đó, đóng góp ngày càng tăng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái, an ninh nguồn nước, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó chủ động và hiệu quả với biến đổi khí hậu, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học.

Cụ thể, trong giai đoạn 2021-2025, toàn ngành phấn đấu tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp từ 5- 5,5%/năm; giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản ngoài gỗ đạt 18 - 20 tỷ USD; tiêu thụ lâm sản thị trường trong nước đạt 5 tỷ USD vào năm 2025. Đồng thời, nâng cao năng suất, chất lượng rừng trồng; sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng tập trung đạt 35 triệu m3/năm vào năm 2025, đáp ứng cơ bản nhu cầu nguyên liệu cho chế biến gỗ và lâm sản.

Cùng với đó, phát triển dịch vụ hệ sinh thái, dịch vụ môi trường rừng, đa dạng hóa và mở rộng các nguồn thu. Phấn đấu tổng thu tiền dịch vụ môi trường rừng hàng năm tăng 5%. Nâng cao chất lượng rừng nhiên, hiệu quả bảo tồn đa dạng sinh học và năng lực phòng hộ của rừng; tỷ lệ che phủ rừng được duy trì ổn định ở mức 42%,…

Đáng chú ý, trong giai đoạn 2021-2025, ngành Lâm nghiệp xác định những điểm nổi bật để định hướng cơ cấu lại ngành. Trong đó, với sản phẩm chủ lực quốc gia, sẽ tập trung đầu tư, phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, gắn với công nghiệp chế biến nông sản theo hình thức liên kết chuỗi giá trị bền vững. Ưu tiên nguồn lực đầu tư để thúc đẩy cơ giới hóa đồng bộ, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng các chuỗi giá trị gắn với hệ thống quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và phát triển thương hiệu quốc gia.

Riêng đối với gỗ và sản phẩm từ gỗ, tập trung phát triển rừng gỗ lớn, lâm sản ngoài gỗ. Phát triển các khu công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản công nghệ cao gắn với các vùng trồng rừng tập trung; tăng tỷ trọng các sản phẩm chế biến sâu; tập trung phát triển các mặt hàng sản phẩm có ưu thế cạnh tranh cao và bền vững.

Đối với sản phẩm chủ lực cấp tỉnh, theo Tổng cục Lâm nghiệp, các địa phương căn cứ lợi thế, điều kiện cụ thể và nhu cầu thị trường để có cơ chế chính sách và ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển các sản phẩm lâm nghiệp chủ lực cấp tỉnh, đảm bảo sản phẩm có chất lượng, giá trị cao; có chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Ngoài ra, trong giai đoạn 2021-2025, ngành Lâm nghiệp sẽ tập trung cơ cấu lại sản xuất theo chuỗi và nâng cao giá trị gia tăng. Trong đó, phát triển và nâng cao năng suất, chất lượng rừng; đẩy mạnh nghiên cứu, chọn, tạo giống cây trồng lâm nghiệp năng suất, chất lượng cao, có khả năng chống chịu sâu bệnh hại, thích ứng với điều kiện bất lợi của môi trường, ưu tiên phát triển giống được sản xuất từ cây mô, hom để trồng rừng sản xuất. Phấn đấu ít nhất 90% diện tích rừng được trồng từ giống cây lâm nghiệp đã được công nhận; năng suất rừng trồng thâm canh giống mới đạt trung bình 20m3/ha/năm vào năm 2025.

Bên cạnh đó, nâng cao giá trị gia tăng của các sản phẩm lâm nghiệp thông qua chế biến. Trong đó, có cơ chế, chính sách để hạn chế khai thác, sử dụng gỗ non từ rừng trồng còn ít tuổi, đang trong thời kỳ sinh trưởng mạnh, khuyến khích trồng rừng gỗ lớn cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến. Phấn đấu sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng tập trung đạt 35 triệu m3 /năm vào năm 2025; sử dụng hiệu quả nguồn gỗ cây cao su, cây phân tán; đáp ứng tối thiểu 80% nhu cầu nguyên liệu cho chế biến gỗ và lâm sản.

Thúc đẩy hiện đại hóa công nghiệp chế biến lâm sản

Hướng tới các mục tiêu đề ra trong giai đoạn 2021-2025, Tổng cục Lâm nghiệp cho biết, toàn ngành sẽ đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và các doanh nghiệp về các giá trị kinh tế, xã hội, môi trường, bảo vệ quốc phòng, an ninh của rừng; vai trò, tầm quan trọng của rừng đối với bảo tồn đa dạng sinh học, giá trị cung ứng dịch vụ môi trường rừng, tăng trưởng xanh và sự phát triển bền vững của đất nước.

Đi cùng với đó, tăng cường giáo dục pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao ý thức bảo vệ rừng của người dân; vận động các hộ gia đình sống trong và gần rừng ký cam kết bảo vệ rừng; xây dựng và thực hiện các quy ước bảo vệ rừng; thay đổi nhận thức, tập quán kinh doanh, sản xuất lâm nghiệp quảng canh sang thâm canh; phát triển nông lâm kết hợp, kết hợp sản xuất gỗ nhỏ và gỗ lớn, lâm sản ngoài gỗ và các dịch vụ môi trường rừng.

Đặc biệt là việc tăng cường nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ, khoa học công nghệ, công nghệ thông tin trong tất cả các khâu của chuỗi giá trị ngành lâm nghiệp, nhất là khâu chọn, tạo giống cây trồng lâm nghiệp mới, khai thác, vận chuyển và chế biến lâm sản. Xây dựng hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia về lâm nghiệp, chuỗi giá trị lâm sản, các sản phẩm gỗ và lâm sản ngoài gỗ, đáp ứng yêu cầu phát triển lâm nghiệp bền vững. Thúc đẩy hiện đại hóa công nghiệp chế biến lâm sản, khuyến khích áp dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường, chế biến sâu, tiết kiệm nguyên liệu; khuyến khích phát triển các vật liệu mới thay thế gỗ, kết hợp gỗ nhựa, gỗ kim loại,…

Tổng cục Lâm nghiệp cho biết, bên cạnh những giải pháp trên, trong giai đoạn 2021-2025, toàn ngành sẽ đổi mới, tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngành lâm nghiệp; ưu tiên đào tạo nhân lực có trình độ chuyên môn cao, đủ trình độ tiếp cận công nghệ hiện đại để tạo những bước đột phá trong nghiên cứu, chọn, tạo và sản xuất giống, công nghệ sinh học, ứng dụng công nghệ cao trong lâm nghiệp để kịp thời giải quyết các vấn đề, thách thức của ngành.

Đồng thời, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý ngành lâm nghiệp chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả. Mở rộng các hình thức đào tạo nghề gắn với chuyển giao công nghệ mới, chuyển giao kỹ thuật và quy trình sản xuất mới cho các cán bộ, hộ gia đình tham gia phát triển rừng.

Ngoài ra, ngành Lâm nghiệp sẽ tập trung đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại hóa ngành lâm nghiệp và dịch vụ logistics. Tổ chức lại vùng sản xuất tập trung theo định hướng phát triển các sản phẩm chủ lực phù hợp với lợi thế của từng vùng gắn với cơ giới hóa đồng bộ và kết nối với khu chế biến lâm sản và dịch vụ thương mại; phát triển hệ thống đường lâm nghiệp gắn kết vùng nguyên liệu quy mô, tập trung với nhà máy chế biến; giảm chi phí vận chuyển, tăng giá trị sản phẩm gỗ.

Mặt khác, tăng cường năng lực nghiên cứu, dự báo và thông tin thị trường, đa dạng hóa thị trường, nhất là phát triển các thị trường tiềm năng, thị trường mới. Đi cùng với đó, tăng cường hợp tác quốc tế, khai thác tốt tiềm năng thị trường từ các hiệp định, cam kết quốc tế; tham gia tích cực và hợp tác chặt chẽ với các tổ chức lâm nghiệp quốc tế, khu vực và song phương; tăng cường thu hút các nguồn vốn quốc tế, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI); chủ động hợp tác trong nghiên cứu, giáo dục, đào tạo để tiếp cận khoa học và công nghệ lâm nghiệp tiên tiến, phát triển nguồn nhân lực cho ngành. Chủ động tham gia chuỗi cung lâm sản toàn cầu; hài hòa các quy định về lâm nghiệp của quốc gia với quốc tế; thực thi hiệu quả các hiệp định quốc tế song phương và đa phương,…/.